بررسی سمیت عصبی کلرپریفوس و تداخل آن با سمیت گلوتامات در کشت سلول های عصبی گرانول مخچه (cgns)

تماس انسان با انواع مختلف سموم در محیط زیست ازجمله سموم ارگانوفسفره غیرقابل اجتناب است. شواهد بسیاری در ارتباط بین تماس مزمن با آفت¬کش¬ها و بیماری¬های نورودژنراتیو وجود دارد. کلرپریفوس (cpf) یکی از پرمصرف¬ترین آفت¬کش¬های ارگانوفسفره است که در 40 سال اخیر به طور گسترده برای مصارف کشاورزی، صنعتی و خانگی مورداستفاده قرارگرفته است. cpf اثرات سمی مختلفی روی بسیاری از ارگان¬های پستانداران می گذارد اما هدف اصلی آن cns است.cpf باعث مهار آنزیم ache و درنتیجه تجمع استیل کولین در سیناپس¬ها و اتصالات عصب-عضله می¬گردد. هرچند که بدون شک مهار ache نقش مهمی در سمیت cpf دارد ولی مدارک قابل توجهی وجود دارد که این مکانیسم نمی تواند به تنهایی مسئول طیف وسیع علائم و اختلالات گزارش شده باشد. سمیت تحریکی به واسطه گلوتامات یکی از مکانیسم های غیر کولینرژیک پیشنهادشده برای cpf می باشد. نقش فعالیت گیرنده nmda و سمیت گلوتامات در بیماری¬های نورودژنراتیو ثابت شده است به همین دلیل در این مطالعه سمیت کلرپریفوس در کشت نورون¬های گرانول مخچه و تداخل آن با سمیت گلوتامات بررسی شد. سمیت cpf(1-1000µm) بر روی نورون های کشت داده شده در زمان های بالغ و نابالغ و سمیت گلوتامات بعد از 48 ساعت با آزمون mtt بررسی شد. همچنین، تداخل غلظت های غیر سمی (10 and 100µm) cpf با سمیت گلوتامات در نورون های بالغ ارزیابی شد. برای بررسی اثر مواجهه پنج روزه cpf در حساسیت سلول ها به گلوتامات، در روز دوم نورون ها با غلظت های, 1 and 10 µm cpf و سپس در روز هفتم با غلظت های مختلف گلوتامات مواجه شدند. فعالیت آنزیم ache و میزان تولید ros در غلظت های 1,10,100,500µm کلرپریفوس و همچنین همزمان با گلوتامات اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند که نورون های نابالغ نسبت به سمیت cpf حساس تر از نورون های بالغ هستند. گلوتامات سمیتی در نورون های نابالغ ایجاد نکرد؛ بنابراین سمیت cpf در نورون های نابالغ جدا از سمیت گلوتامات است. گلوتامات در نورون های بالغ سمی است و cpf در نورون های بالغ موجب تشدید سمیت گلوتامات شد درحالی که در مواجهه حین تکامل حساسیت نورون ها را کاهش داد. اندازه گیری فعالیت آنزیم ache بعد از تیمار با کلرپریفوس نشان داد که روند مهار آنزیم با روند مرگ سلولی مرتبط نیست. cpf در غلظت¬های سمی به طور معنی داری موجب افزایش ros شد که نشان¬دهنده درگیر بودن استرس اکسیداتیو به عنوان یکی از مکانیسم¬های اصلی سمیت cpf می باشد. ولی در تجویز همزمان با گلوتامات تشدید تولید ros مشاهده نشد.